کوروش در چنین زمانه و زمینه‌ای دو زیستی اسطوره و تاریخ، نیای درگذشته و روح زنده را ادامه می‌دهد و سپس به خوابی عمیق فراخوانده می‌شود، زیرا زنده‌کنندگانش بیدارند، تا هفت سال بعد که در خیابان‌های تهران بشنود: «کوروش بیدار شو، گندش درآمد.»

لندرینگ: تمامی آنچه در تاریخ در مورد کوروش، پادشاه هخامنشیان نقل شده دروغی بیش نیست...پروفسور ژوزف ویشفر، منشور را با تمسخر یک "کتیبه تبلیغاتی" معرفی کرد.

برخی همچون مطهری و ویل دورانت تساهل دینی کوروش را نه از روی کرامات انسانی و اخلاقی بلکه نشانگر سیاست کشورگشایی و استعمارگری او می‌دانند...ابوالکاظم آزاد، علامه طباطبائی و باستانی پاریزی شخصیت کوروش را پیامبروارانه معرفی می‌کنند.

متأسفانه تاریخ حیات این پدید آورنده مدنیت آریایی بر ما روشن نیست. مطالبی که از زندگانی او داریم مربوط به مورخین یونانی است. مورخینی که سال‌ها بعد از کوروش می‌زیسته‌اند و از کشوری بودند که صد‌ها فرسنگ تا پارس فاصله دارد و زبان آن‌ها هیچ نسبتی با زبان فارسی نداشته است